Soğutucular Hakkında Bilmeniz Gerekenler

Dizüstü bilgisayarınızın ısınma sorunu varsa, muhtemelen ek bir soğutucu ayaklık almayı düşünmüsünüzdür. Laptop soğutucusu alırken nelere dikkat etmelisiniz? Değişik soğutucuların birbirine göre üstünlükleri nelerdir? Hangi özellikler önemli hangileri bonustur? Bu yazıda bu konulara değineceğiz.

Piyasada dizüstü doğutucusu, soğutucu stand, laptop cooler pad gibi isimlerle satışa sunulan çok sayıda ürün var. Bu ürünler hem billgisayarın aşırı ısınmasını engellemeye hem de kullanıcının aşırı ısınmadan dolayı sıkıntı yaşamasını önlemeye yardımcı olur. Aşırı ısınmayı bir soğutucuyla çözmeye çalışmadan önce, sorunun esas kaynağını bulmaya çalışmalısınız. Bunun için "Laptop aşırı ısınma sorunu" başlıklı yazıya göz atabilirsiniz.

Piyasada bulabileceğiniz iki tip soğutucu vardır: Aktif soğutucular ve pasif soğutucular. Gelin bunların nasıl çalıştığına yakından bakalım.

Aktif Soğutucular

Piyasada bilgisayar soğutucusu aradığınızda karşınıza çoğunlukla aktif soğutucular çıkar. Aktif soğutucular, üzerlerinde bulunan fanlar yardımıyla bilgisayarın etrafında bir hava akımı oluştururlar. Bilgisayarın oluşturduğu sıcak havayı çekerek ya da bilgsayara serin hava üfleyerek bilgisayarın fanlarına yardımcı olurlar. Bazıları fanları çalıştırmak için gerekli olan enerjiyi bilgisayarın USB portundan alırken bazılarının ek güç kaynağı vardır. Bilgisayarın USB portunu kullanan soğutucular ilk bakışta basit ve kullanışlı görünseler de, bilgisayarın güç kaynağına yüklendiklerinden önerilmezler. Eğer aktif bir soğutucu almayı düşünüyorsanız, ek güç kaynağına sahip modellere odaklanmanızı öneririz. Unutmayın: bilgisayarın USB portundan beslenen bazı modeller yanlış tasarım nedeniyle bilgisayarınızadan fazla akım çekilmesine neden olarak başka sorunlara da sebebiyet verebilirler.

Aktif soğutuculardan bazılarının soğutma dışında özellikleri de vardır. Özellikle "USB hub" özelliği olanlara bir göz atmak isteyebilirsiniz. USB hub, bilgisayarınızın USB port sayısını artıran aksesaurlara verilen addır. Böyle bir soğutucu aldığınızda, fare, klavye, USB sabit disk gibi aksesuarları bilgisayarınıza değil de soğutucunuza bağlayabilirsiniz. Bu sayede bilgisayarınızın taşınırlığını artırmış olursunuz. Bütün aksesuarlarınıza tek bir USB kablosuyla bağlanabilirsiniz.

Aktif soğutucu alırken fanların ne kadar gürültü çıkardıklarına da dikkat etmelisiniz. Güçlü bir fan bilgisayarınızı iyi soğutuyor olabilir, ama çıkardığı gürültüyle baş ağrısı gibi sorunlara da neden olabilir. Güç ile sessizlik arasında bir denge gözetmeniz hem bilgisayarınızın sağlığı hem de sizin sağlığınız için önemlidir.

Aktif soğutucuların fan ayarları modelden modele farklılık gösterir. Kimilerinde fanlar sürekli sabit hızda çalışırken kimilerinde fan hızını ayarlamak kullanıcıya bırakılır. Fan hızını ortam sıcaklığına göre otomatik olarak ayarlayan modeller de vardır.

USB hub özelliğine sahip bir aktif soğutucu

Pasif Soğutucular

Pasif soğutucular herhangi bir enerji kaynağına ihtiyaç duymadan bilgiyarınızın soğutulmasına yardımcı olurlar. Günde 4-6 saat kullanılan bilgisayarlar için kullanışlı olabilirler, ama bilgisayar kullanımı arttıkça bu türden soğutucuların kullanışlılığı azalacaktır.

Pasif soğutucular iki farklı yöntemle bilgisayarınızı soğuturlar:

1. Isı iletimini artıran modeller
Isı iletimini artıran modeller işlemcilerin üzerine konan soğutucu metaller gibi çalışır. Bilgisayarın sıcaklığını hızlıca başka bir yüzeye aktarırlar. Eğer bilgisayarınızın soğutucusu yanda değil de alttaysa, bu modellerden uzak durmanızı öneririz. Çünkü bu modeller bilgsayarın altındaki hava akımını engelleyerek aşırı ısınmaya neden olabilirler.

Bilgisayarınızı diz üstünde kullanma istiyorsanız iletken pasif soğutucular işinize yarayabilir.

2. Bilgisayarı yükselterek hava akımını kolaylaştırmak
Bazen aşırı ısınmanın nedeni bilgisayarın masadan yeterince yukarıda olmamasıdır. Masayla bilgisayar arasındaki mesafeyi artırarak bilgisayarın fanlarının sıcak havayı daha etkin biçimde dışarı atmasına yardımcı olurlar. Özellikle bilgisayarınızın fanları bilgisayarın altındaysa, bu yöntem oldukça etkili olabilir.

Böyle bir yükseltici ayağı evde kendiniz de yapabilirsiniz. Boş karton kutular yardımıyla bilgisayarınızı (fanlarını kapatmayacak şekilde) yükselterek ucuz ve etkili bir çözüm geliştirebilirsiniz.

Eğer ısınma sorunu katlanılmayacak boyutlarda değilse bilgisayarınızı yükseltmek yeterli olabilir.

Sonuç

Aktif soğutucu almayı düşünüyorsanız, ek güç kaynağı olan modellere yönelmenizi tavsiye ederiz. Bu modelleri incelerken "USB hub", fan hız ayarı gibi özelliklere ve fanların ne kadar gürültü çıkardığına da dikkat etmelisiniz.

Eğer ısınma sorunu dayanılmaz boyutlarda değilse önce pasif soğutucuları denemek isteyebilirsiniz. Sessiz oldukları, enerji harcamadıkları ve dizüstünde kullanım kolaylığı sağladıkları için bu modellere yönelebilirsiniz. Hangi tür pasif soğutucuyu seçeceğinize bilgisayarınızın tasarımına göre karar vermelisiniz.

İlgili yazılar:

• Laptop Aşırı Isınma Sorunu